ตัวการทำให้อักเสบ (Inflammation trigger) การอักเสบส่วนใหญ่มักเกี่ยวข้องกับสารอาหารในร่างกายบกพร่อง เมื่อมีสิ่งกระตุ้น ร่างกายจึงเกิดปฏิกิริยา และการอักเสบก็ตามมา ตัวอย่างเช่น
- เมื่อโภชนาการในร่างกายบกพร่อง (Dietary deficiencies) เป็นเหตุให้เกิดโรคเบาหวาน โรคอ้วน
- การบาดเจ็บ เนื้อเยื่อฉีกขาด ทำให้มีการอักเสบจากภายนอก - อาหาร กลูเต็น เกสรดอกไม้ อากาศ ทำให้ภูมิแพ้กำเริบ - เชื้อโรค สิ่งแปลกปลอม ไข้หวัด หรือ HIV ฯลฯ ทำให้เกิดการติดเชื้อ เป็นต้น
อาหารที่เรารับประทาน ส่งผลให้การควบคุมการทำงานของร่างกายดำเนินไปได้อย่างเป็นปกติ ซ่อมแซม และสร้างพลังงาน ให้เราทำสิ่งที่ต้องการได้ แต่ระบบภูมิคุ้มกัน จะเป็นตัวควบคุมการอักเสบ เหมือนกับเทศบาลคอยเก็บกวาดขยะ ย่อยสลาย และกำจัดสิ่งสกปรก ไม่ให้เกิดมลพิษภายในร่างกาย ดังเช่นการติดเชื้อ เมื่อใดก็ตามที่ระบบภูมิคุ้มกันทำงานได้ดี ร่างกายก็แข็งแรงมีภูมิต้านทาน ถ้าระบบภูมิคุ้มกันของเราทำงานได้ไม่ดี เนื่องจากวิตามินที่จำเป็นไม่เพียงพอ ร่างกายก็ต่อสู้กับเชื้อโรคไม่ได้และปล่อยให้การอักเสบดำเนินต่อไป จนเป็นสาเหตุก่อให้เกิดโรคร้ายแรงอื่นๆ ในระยะยาว
ดังปรากฏถ้อยคำในตำราหวงตี้เน่ยจิง ซึ่งแพทย์จีนมักอ้างถึงอยู่เสมอว่า《黄帝内经》:正气存内 邪不可干 ‘เมื่อใดพลังต้านทานยังดี โรคภัยก็ไม่แผ้วพาน’ เหตุที่โภชนาการในร่างกายบกพร่องและไม่สมดุล ประการหนึ่งเนื่องจากเรารับประทานอาหารที่มีประโยชน์และมีสารต้านการอักเสบไม่เพียงพอ วิตามิน C, E และไขมันดี (HDL) ล้วนเป็นสารต้านการอักเสบตามธรรมชาติแต่ตามปกติคนส่วนใหญ่มักเลือกกินอาหาร ที่ทำให้เกิดการอักเสบด้วยซ้ำ ยิ่งอาหารถูกปรุงแต่งและแปรรูปมากเท่าไหร่ คุณค่าทางสารอาหารก็ลดน้อยลงจนแทบไม่เหลือ เพราะวิตามินและแร่ธาตุ ซึ่งเป็นสารต้านการอักเสบ สูญเสียไปในระหว่างผ่านกรรมวิธีแปรรูปต่างๆ อาหารแปรรูปมักมีแคลอรี่สูง อีกทั้งยังเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดโรคอ้วน ดังที่กล่าวในบทความก่อนหน้าว่า เซลล์ไขมันจะผลิตสาร C-reactive protein และ Interleukin-6 เป็นจำนวนมาก สารทั้งสองชนิดนี้เองคือสารก่อการอักเสบ ได้มากที่สุดที่ร่างกายผลิต
อาหารที่ทำให้เกิดการอักเสบ เช่น อาหารมัน อาหารทอด เนยเทียม (มาการีน) อาหารจานด่วน (ฟาสต์ฟู๊ด) ขนมปัง เครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของน้ำตาล ฯลฯ
อาหารที่ช่วยลดการอักเสบ เช่น ผักและผลไม้ที่มีน้ำตาลน้อย เช่น ฝรั่ง เบอร์รี่ แอปเปิ้ล ไข่ เนื้อปลานึ่ง หรือเนื้อสัตว์ไม่ติดมัน เครื่องเทศและสมุนไพร เช่นตระกูลโหระพา กระเทียม ขิง สะระแหน่ ฯลฯ
นอกจากปรับเปลี่ยนวิถีการกินแล้ว อย่าลืมสังเกตว่ายังมีสิ่งใดเป็นตัวกระตุ้น ทำให้ร่างกายเกิดการอักเสบอีกบ้างก็ควรหลีกเลี่ยง หากมีปัญหาการอักเสบ แพทย์แผนจีนมีวิธีบำบัดรักษาทั้งด้วยยาสมุนไพรจีนและการฝังเข็ม จะกล่าวต่อในตอนหน้า
Comentários