"ไป๋จื่อ"(白芷) สมุนไพรสารพัดประโยชน์

'ไป๋จื่อ' มีชื่อไทยว่า 'โกฐสอ' คำว่า ‘สอ’ ในภาษาเขมรแปลว่า ‘ขาว’ เพราะส่วนรากที่นำมาใช้เป็นยาเนื้อในเป็นสีขาว ภาษาจีนคำว่า 白(ไป๋) แปลว่าสีขาว 芷(จื่อ) แปลว่ารากของต้นไม้รวมกันเป็น ‘รากไม้สีขาว’ มีความหมายเดียวกัน

หากใครเคยดื่มน้ำเหลี่ยงจุ้ย ในนั้นก็มีส่วนผสมของสมุนไพรตัวนี้อยู่ด้วยนะคะ

โกฐสอ มีรสเผ็ด ฤทธิ์อุ่น ออกฤทธิ์ตามเส้นลมปราณ กระเพาะ และ ลำไส้ใหญ่ จึงมีจุดเด่นคือ:

1. ทำให้จมูกโล่ง หายใจคล่อง รักษาโรคหวัดคัดจมูกเกิดจากความเย็น ไซนัส ริดสีดวงจมูก เป็นต้น เหตุเพราะลำไส้ใหญ่เป็นคู่หูดูโอ้เชื่อมกับปอด ในทางทฤษฎี 5 ธาตุของแพทย์แผนจีน จึงใช้รักษาอาการทางเดินหายใจได้

ทางเภสัชวิทยา โกฐสอมีสาร Angelicotoxin anomalin Byak-angelicin และสารอื่นๆ ทำให้หลอดเลือดหัวใจขยาย กระตุ้นกระดูกสันหลัง ถ้าใช้ในปริมาณเหมาะสม จะกระตุ้นเส้นประสาททางจมูก ทำให้เลือดฝอยในจมูกหดตัว หายใจคล่อง

แต่หากใช้เกินขนาด จะทำให้ร่างกายบางส่วนรู้สึกชา กระตุกเป็นพักๆ เนื่องจากเส้นประสาทถูกกระตุ้นมากเกินไป

2. รักษาอาการปวดศีรษะบริเวณหว่างคิ้ว หน้าผาก ไปจนถึงปวดฟัน เพราะเส้นลมปราณกระเพาะก็วิ่งผ่านตรงเหงือกและฟันนั่นเอง

3. โกฐสอ ยังเป็นยาสำหรับสตรี ใช้รักษาอาการตกขาว

4. หากนำมาบดผง นอกจากจะพอกหน้าได้แล้ว ยังใช้พอกตัวรักษาโรคผิวหนัง แผลพุพอง แก้คัน ระบายหนองได้ด้วยค่ะ